Hai loại hộp số phổ biến nhất của ô tô là hộp số tay và hộp số tự động. Nhưng có một loại thứ ba được gọi là hộp số vô cấp (CVT). CVT đã xuất hiện từ cuối những năm 1980 nhưng hiện nay phổ biến hơn bao giờ hết vì chúng thường cung cấp khả năng tiết kiệm nhiên liệu tốt hơn các loại hộp số khác. Có thể hiểu đơn giản như xe máy ga và xe số. Về hộp số vô cấp thì không dùng các cấp số 1,2,3,4..; nhưng trên thực tế là nó có số chỉ là nó chuyển êm đến mức không cảm nhận được xe chuyển số. Dưới bài viết này, cùng chúng tôi tìm hiểu thêm về hộp số vô cấp nhé!
Hộp số vô cấp là gì?
Hộp số vô cấp có tên viết tắt là CVT (Continuously Varible Transmission); đây là một loại hộp số có thể thay đổi tỷ số truyền liên tục mà không phân theo từng cấp số. Một số lượng lớn các mẫu xe đời sau được trang bị hộp số tự động vô cấp (CVT). Đây là loại hộp số tự động ngày càng được các nhà sản xuất tạo ra; như một cách để cải thiện khả năng tiết kiệm nhiên liệu.
CVT thường được sử dụng trong các dòng xe Toyota Wigo, Honda City, Honda CR – V…Thay vì sử dụng 6 đến 9 bánh răng cố định như hộp số tự động truyền thống, đường kính của các puly điều chỉnh liên tục tùy thuộc vào tình huống lái xe để cung cấp tỷ số truyền và sức mạnh tối ưu cho các bánh xe.
CVT hoạt động như thế nào?
Về mặt kỹ thuật, hộp số CVT là hộp số tự động; vì người lái không cần phải chuyển số giữa các bánh răng tiến. Nhưng có sự khác biệt cơ bản; về cả hình thức và chức năng giữa hộp số vô cấp và có cấp.
Không giống như hộp số tự động truyền thống; CVT không có một số bánh răng cài sẵn cố định. Thay vào đó, nó sử dụng vô số tỷ số truyền để phù hợp với phong cách và điều kiện lái xe. Bởi vì nó cho phép thay đổi liền mạch mà không có bất kỳ điểm chuyển số cứng nào, hộp số CVT thường được gọi là “tốc độ đơn” hoặc “không sang số”.
CVT đạt được sự linh hoạt của tỷ số truyền vô hạn này bằng cách sử dụng hai ròng rọc hình nón đối diện với một chuỗi hoặc dây đai chạy giữa chúng. Cách thiết lập này rất giống với cách một dây xích hoạt động trên các bánh răng của xe đạp.
Ưu điểm của hộp số vô cấp
Tiết kiệm nhiên liệu vượt trội
CVT có thể tăng khả năng tiết kiệm nhiên liệu bằng cách giữ RPM của động cơ ở mức thấp và không đổi. So với hộp số tự động 4 số, thì hộp số CVT sẽ có tỷ số truyền được tối ưu gần như ở mọi dải tốc độ. Lúc này. hai dây puly sẽ thay đổi khoảng cách liên tục; nhờ đó tỷ số truyền biến thiên liên tục thay vì cố định theo các cấp số như trên hộp số tự động. Chính vì thế mà hộp số CVT có hiệu quả sử dụng nhiên liệu đáng kể.
Vận hành trơn tru
Vì không có bánh răng để thay đổi, vì thế nên không có sự va chạm liên tục qua các bánh răng; hoặc những lần tăng / giảm RPM. Nó được thiết kế để giữ cho động cơ quay ở tốc độ phù hợp. Vì vậy, bạn sẽ có một chuyến đi mượt mà hơn và không còn bị ‘giật’ khi bạn tăng tốc.
Hộp số CVT sẽ vận hành êm ái hơn hộp số tự động ở dải vòng tua thấp. Khi ở dải vòng tua thấp hơn động cơ cũng sẽ hoạt động trơn tru hơn, nhẹ nhàng hơn.
Chi phí thấp
Không giống như hộp số tự động thông thường; hộp số vô cấp CVT có cấu tạo và nguyên lý làm việc đơn giản hơn. Do đó, giá thành thấp hơn. Và đây cũng là lý do mà các dòng xe phổ thông hiện nay thường sử dụng hộp số CVT.
Với kiểu thiết kế đơn giản này; vì thế mà hộp số CVT mang lại một số lợi thế so với hộp số tự động truyền thống. Ngoài khả năng tiết kiệm nhiên liệu và giảm chi phí sản xuất, chúng còn mang lại khả năng tăng tốc ổn định, vận hành êm ái và khả năng thích ứng với mọi địa hình.
Nhược điểm của hộp số vô cấp
Bên cạnh những ưu điểm trên thì hộp số vô cấp cũng có những nhược điểm.
Hơi ồn
Như cảm nhận của các tài xế thì tiếng ồn của hộp số vô cấp khá lớn. Nhưng bạn cũng không cần phải lo lắng quá vì hiện nay với các dòng xe SUV, sedan…nhà sản xuất đã thiết kế thêm cách âm. Vì thế mà tiếng ồn cũng sẽ được giảm đi đáng kể.
Chi phí sửa chữa cao
Các sự cố phổ biến nhất của hộp số CVT liên quan đến kiểm soát áp suất chất lỏng, trục trặc phần mềm và thay dây đai CVT / thay dây đai CVT. Vì thế mà chi phí sửa chữa khá cao.
Độ bền
So với hộp số có cấp truyền thống thì CVT có độ bền thấp hơn.
Hiệu suất
Vì dẫn động bằng dây đai nên hộp số không thích hợp với những dòng xe thể thao. Tuy nhiên, ưu điểm của CVT lớn hơn nhược điểm của nó, vì thế nên dễ hiểu tại sao các nhà sản xuất xe hiệu suất cao thường kết hợp công nghệ CVT vào hệ thống truyền động. Do đó, bạn có thể yên tâm hơn khi lựa chọn xe.
Dấu hiệu khi bị lỗi hộp số vô cấp
- Đi chuyển chậm: Sự ngập ngừng; tạm dừng ngắn hoặc chậm hơn khi xe chuyển hướng giữa lúc đỗ, đánh lái và lùi xe.
- Độ trơn trượt : Xe bị mất điện trong giây lát trong trường hợp tăng tốc mà lẽ ra phải liên tục, liền mạch và đang tăng tốc độ.
- Biến động số vòng quay của động cơ: Thay đổi không nhất quán qua dải vòng tua khi điều khiển xe ở tốc độ không đổi.
- Tiếng ồn lớn bất thường: có âm thanh quá mức trong quá trình tăng tốc; vượt ra ngoài mức âm thanh thường cao hơn của hộp số CVT.
